Menu Zamknij

Skwer im. Andrzeja Rzewuskiego

Rada Miasta Poznania nadała skwerowi w rejonie skrzyżowania al. Niepodległości i al. Armii Poznań nazwę im. Andrzeja Rzewuskiego. Andrzej Rzewuski, urodzony 31 października 1895 roku w Aszchabadzie, był zawodowym oficerem Wojska Polskiego, artylerzystą. Przed II wojną światową pełnił służbę miedzy innymi w szkolnictwie wojskowym, a w latach 1938-1939 w 25 pułku artylerii lekkiej z Kalisza. Podczas kampanii wrześniowej przydzielony do Ośrodka Zapasowego artylerii ciężkiej nr IV, po rozproszeniu jednostki przyłączył się do powstającego podziemia niepodległościowego. Od lutego 1940 roku w Związku Walki Zbrojnej, pełnił różne funkcje – działał w kontrwywiadzie, był komendantem Inspektoratu Rejonowego Lublin AK, od kwietnia 1944 roku miał przydział do Komendy Głównej AK w Warszawie. Mianowany podpułkownikiem w marcu 1944 roku. Brał udział w powstaniu warszawskim, jako dowódca 3 kompanii Batalionu „Miłosz” walczącego w Śródmieściu. Po zakończeniu powstania opuścił Warszawę wraz z ludnością cywilną. W listopadzie 1944 roku otrzymał stanowisko komendanta Okręgu Poznań AK. Funkcję objął w styczniu 1945 po przybyciu do Wielkopolski. W lutym 1945 roku bez ujawniania przynależności organizacyjnej wziął udział wraz poznańskimi oddziałami AK w walkach o Cytadelę. Zdecydował się utrzymać struktury konspiracyjne, wobec rozwiązania AK zaczął tworzyć odrębną organizację podziemną. 10 maja 1945 powołał Wielkopolską Samodzielną Grupę Ochotniczą „Warta” – apolityczną konspiracyjną jednostkę Wojska Polskiego stojącą przy prezydencie Rzeczypospolitej Polskiej oraz podległą Naczelnemu Wodzowi. Organizacja rozbudowywała swoje struktury, zbierała i przekazywała do Londynu informacje wywiadowcze oraz zwalczała komunistyczną propagandę. Nie podejmując własnych akcji zaczepnych starano się chronić byłych żołnierzy Armii Krajowej przed prześladowaniami ze strony NKWD i UB. Liczebność WSGO „Warta” szacuje się na kilka tysięcy członków. Rozwiązanie organizacji nastąpiło na rozkaz szefa sztabu Naczelnego Wodza generała Stanisława Kopańskiego dnia 15 listopada 1945 roku. 26 listopada 1945 roku ppłk Rzewuski został zatrzymany przez funkcjonariuszy UB, przeszedł ciężkie śledztwo. 20 maja 1946 roku popełnił samobójstwo w celi więziennej.
Osoba podpułkownika Andrzeja Rzewuskiego ze wszech miar zasługuje na upamiętnienie. To dzięki jego rozsądkowi i chęci minimalizowania możliwych strat, Poznań i Wielkopolska nie stały się w 1945 roku areną krwawej wojny domowej. Potrafił zachowując wierność prawowitym władzom na uchodźctwie, wspierać odbudowę struktur polskiej administracji lokalnej, przeciwdziałał wszelkim aktom bandytyzmu. Wiedząc, że stanowi zagrożenie dla w dużej mierze niezdekonspirowanych struktur wielkopolskiego podziemia niepodległościowego, postanowił poprzez swe samobójstwo uchronić innych uczestników konspiracji.

Rada Miasta Poznania przyjęła uchwałę nadającą nazwę skwerowi na wniosek radnego naszego klubu pana Łukasza Kapustki. Inicjatorem upamiętnienia osoby był poseł na Sejm RP Pan Bartłomiej Wróblewski.

PHP Code Snippets Powered By : XYZScripts.com