Komisja Współpracy Lokalnej, Bezpieczeństwa i Porządku Publicznego Rady Miasta Poznania na ostatnim posiedzeniu opiniowała dwa projekty uchwał dotyczące zmian w sposobie naliczania środków finansowych dla rad osiedli. Zaproponowane w uchwałach rozwiązania będą skutkować z jednej strony „zwiększeniem” (w teorii) środków celowych na remonty dróg z drugiej zmniejszeniem środków wolnych. Jako klub Wspólny Poznań najpierw byliśmy za odesłaniem projektów uchwał do opiniowania przez poznańskie rady osiedli, później natomiast w związku z brakiem na to zgody ze strony KO zagłosowaliśmy przeciwko pozytywnemu zaopiniowaniu projektów uchwał. Dlaczego? Powodów jest kilka.
Po pierwsze stoimy na stanowisku, że kwestia zmian finansów rad osiedli (sposobu ich naliczania) powinna być konsultowana z organami do tego uprawnionymi tj. radami osiedli. Przedstawione projekty uchwał nie zostały natomiast przekazane osiedlom w trybie pozwalającym na zaopiniowanie zgodnie z obowiązującymi przepisami prawa, czyli poprzez przyjęcie stosownej uchwały rady osiedla. Ponadto radni miejscy zostali wprowadzeni w błąd co do faktu, iż „projekty uchwał były konsultowane z zespołem konsultacyjnym i uzyskały akceptację”. W toku prowadzonej dyskusji podczas posiedzenia komisji ustalono, że co prawda zespół konsultacyjny przy przewodniczącym Rady Miasta Poznania omawiał uchwały, ale uznał, że w związku z brakiem stosownej frekwencji nie jest władny do zajęcia stanowiska. Obecni na posiedzeniu komisji przedstawiciele rad osiedli również potwierdzili, że zaproponowane zapisy są nie do przyjęcia i temat ten nie był przez osiedla opiniowany.
Po drugie zaproponowane w projektach uchwał rozwiązania spowodują, iż wszystkie poznańskie rady osiedla w roku 2022 będą miały umniejszone środki wolne z tytułu podatku od nieruchomości (środki pozostające do dyspozycji osiedli na cele inwestycyjne). Ponadto w myśl uchwały rady osiedla będą miały zmniejszone budżety o kolejne środki wolne w roku 2023 (w roku 2022 proponuje się nie naliczać środków z tytułu nowooddanych obiektów w okresie 2 lat, natomiast w 2023 proponuje się nie naliczać środków z tytułu podatku od nieruchomości nowooddanych obiektów w ogóle). Przyjęcie uchwały w zaproponowanym brzmieniu umniejszy środki wolne na inwestycje zarówno na rok 2022 oraz jeszcze bardziej na rok 2023. Warto przy tej okazji przypomnieć, że środki wolne zostały już głosami KO umniejszone na rok 2021 (o milion złotych). I nie zmienia sytuacji fakt, że druga z zaproponowanych uchwał zwiększa środki celowe na remonty dróg. Środki wolne stracą wszystkie osiedla, natomiast środki celowe na remonty dróg dostaną tylko niektóre. Do tej pory wiele osiedli środków celowych na remonty dróg nie miało w ogóle. Sytuacja się nie zmieni zwłaszcza, iż nie do końca znane są sposoby naliczania środków celowych na rok 2022 oraz 2023. Na posiedzeniu komisji pojawiły się informacje, jakoby przy wyliczeniu wysokości środków celowych na cele drogowe nie uwzględniać podczas naliczania środków dróg niedawno wyremontowanych (co to znaczy, tego komisja nie ustaliła z braku informacji). Zwiększanie środków celowych na remonty dróg kosztem środków wolnych inwestycyjnych osiedli (remonty szkół, parków, dróg, etc zgodnie z wyborem rady osiedla) jest niepożądane. Rada osiedla powinna mieć możliwość decydowania czy środki chce przekazać na inwestycje oświatowe, czy drogowe.
Po trzecie uważamy, że skoro rok temu kiedy zabierano środki finansowe osiedlom mówiono, że sytuacja miasta zmusza do takiego ruchu to w przypadku, gdy środki jednak się znalazły należy przede wszystkim „zwrócić” osiedlom to co zostało zabrane, a więc środki wolne. Tymczasem w uchwale nie tylko nie zwraca „zabranych” środków, ale także proponuje kolejne umniejszenia środków wolnych w 2022 oraz 2023 roku.
Po czwarte podczas obrad Komisji Współpracy Lokalnej, Bezpieczeństwa i Porządku nie zostały przedstawione żadne konkretne wyliczenia (ile osiedla stracą, które stracą, ile stracą). Radni Wspólnego Poznania uważają, że podjęcie decyzji mających wpływ na sytuacje finansową poznańskich rad osiedli powinno być oparte na konkretnych wyliczeniach. Chcemy wiedzieć które osiedla stracą (i ile) na umniejszeniu środków wolnych, a które zyskają na zwiększeniu środków celowych. Bez takich informacji trudno racjonalnie ocenić propozycję wyrażoną w projektach uchwał.
Obecnie obowiązująca uchwała dotycząca naliczeń środków dla osiedli daje podstawę do dokonania naliczeń wysokości środków. Wycofanie uchwał z procedowania niczego nie paraliżuje, ani nikomu nie szkodzi. Bez podjęcia dwóch przedstawionych uchwał osiedla nie tylko nie stracą, ale nawet zyskają, ponieważ na rok 2022 konieczne będzie dokonanie naliczeń według systemu który obowiązywał do roku 2021 (z pełnym naliczeniem środków wolnych z tytułu podatku od nieruchomości).
Podsumowując: Po pierwsze projekty uchwał tak istotnych jak finansowe nie zostały skonsultowane z radami osiedli. Po drugie zaproponowane rozwiązania umniejszają pomniejszone już w roku ubiegłym środki wolne osiedli (pierwsza obniżka w 2022, kolejna w 2023). Po trzecie brak konkretnych wyliczeń ile osiedla (i które) zarobią na zwiększeniu środków celowych (bo to, że wszyscy stracą na wolnych jest pewne). W związku z tym klub Wspólny Poznań nie może poprzeć projektów uchwał. Warto zadać sobie pytanie, czy radni KO którzy projekt chwalą i za nim głosują działają celowo na niekorzyść osiedli, czy po prostu nie zapoznali się z jego treścią?